Рубці є значним естетичним дефектом. Залежно від їх типу та походження, досвідчений спеціаліст естетичної медицини може підібрати відповідну терапію для покращення їх зовнішнього вигляду. Хірургічне, лазерне, кислотне і навіть філерне лікування.
Рубець – це естетичний дефект, що виникає внаслідок пошкодження дерми, після якого дефект заміщується фіброзною тканиною – так звані гіпертрофічні рубці – або втратою товщини шкіри – так звані атрофічні рубці. У початковій фазі через посилений неоангіогенез рубці червоні, потім рожеві, а з часом бліднуть до перламутрового сяйва. Завдяки своїй структурі рубців зазвичай не мають:
- меланоцитів, тому вони завжди блідіші за навколишню шкіру,
- мають залози (наприклад, сальні або потові)
- не мають волосяних фолікулів (тому на їхній поверхні не росте волосся).
Зазвичай залишаються шрами:
- в результаті травм, порізів
- опіки, переважно термічні, рідше хімічні
- в ході деяких захворювань, інфекцій герпес, віспа, бактеріальні інфекції, вугрі
- після дорожньо-транспортних пригод
- після хірургічних втручань (наприклад, кесарів розтин, видалення щитовидної залози, видалення апендикса тощо).
У більшості випадків рубці заживають належним чином і не становлять естетичної проблеми. У деяких випадках, особливо на великих ділянках тіла, рубці розростаються, втягуються вглиб тканин і стають надмірно фіброзними. Тоді вони можуть викликати біль, обмежувати діапазон рухів, а іноді ускладнювати виконання повсякденних справ. Рубці на обличчі, зокрема, є величезною психологічною проблемою, оскільки вони фокусують погляди оточуючих, що призводить до збентеження і навіть порушення самооцінки пацієнта.
Найкращим рішенням і профілактикою є своєчасне і правильне лікування рубців на ранніх стадіях їх розвитку. Багато пацієнтів починають лікувати свої рубці лише через кілька років після їх появи, і це, на жаль, значно обмежує наші можливості.
Наразі пластична хірургія та естетична медицина намагаються максимально покращити зовнішній вигляд шрамів, однак, вони ніколи не будуть видалені на 100%.
Залежно від типу рубця можуть бути використані відповідні варіанти лікування:
Гіпертрофічні (гіпертрофовані) рубці
Характеризуються значним розростанням сполучної тканини над поверхнею шкіри. Вони можуть бути наслідком механічних пошкоджень, частих порушень тканинних структур у період загоєння або навіть інфекції під час лікування. У цьому випадку найпоширенішим методом лікування є ін’єкція відповідного стероїду, яка призводить до того, що рубець руйнується і стає на одному рівні зі здоровою шкірою, яка його оточує. Іноді після лікування ділянка рубця має яскраво-червоне забарвлення – в такому випадку, після загоєння, можна провести лазерне лікування для закриття судин. Ін’єкції в шрам виконуються поступово, і лікування у всіх проходить по-різному. Іноді ефект вражає вже після однієї ін’єкції, а іноді потрібно кілька процедур.
Атрофічні (атрофічні) рубці
Powstają w efekcie zakłócenia procesu gojenia, związanego z niedostateczną syntezą kolagenu. Ze względu na dość cienką powierzchnię, blizny te często majączerwony, wiśniowy lub fioletowy kolor, czasami prześwitują przez nie czerwone drobne naczynia. Mogą być wynikiem:
- nieprawidłowego stosowania sterydów
- nadużywaniem retinolu i jego pochodnych, co skutkuje ścieńczeniem naskórka w trakcie procesu bliznowacenia
- bliznowacenia podczas równoczesnej radioterapii
Blizny zanikowe są płytkie, jednakże mogą mieć znaczne rozmiary.
Blizny potrądzikowe
Wiele młodych osób zmaga się z trądzikiem. U niektórych, zwłaszcza przy równoczesnych infekcjach i częstemu wyciskaniu zmian skórnych dochodzi do bliznowacenia. Blizny potrądzikowe możemy z kolei podzielić na:
Typu Ice Pick
Zazwyczaj są wynikiem usunięcia głęboko osadzonych i przesuszonych wągrów. Blizny tego typy mają niewielką średnicę (do 2 mm) i ostre brzegi, dodatkowo są bardzo głębokie. Często wyglądają jak dziury po kolczykach. Blizny tergo typu są niezwykle trudne do usunięcia i wymagają wielu zabiegów. Zazwyczaj naprzemiennie stosuje się silne peelingi chemiczne połączone z dermabrazją chirurgiczną oraz zabiegi laserowe. Czasami trzeba wykonać derabrazję chirurgiczną. Podejmując decyzję o rozpoczęciu leczenia blizny typu Ice Pick pacjent musi nastawić się na długoletnią współpracę z lekarzem prowadzącym.
Typu Rolling
Posiadają dość sporą średnicę (4-5 mm), ale ich brzegi są dość łagodne, często zdarza się, że ich dno jest podczepione do tkanki podskórnej. Często poza samym złuszczaniem górnej warstwy naskórka niezbędnym może okazać się podcięcie, a nawet wykonanie przeszczepu tłuszczu w miejsce powstałych ubytków. W przypadku tego rodzaju blizn efekty zabiegu zazwyczaj są spektakularne i zadowalające. Uzupełnieniem opisanych procedur jest poprawa grubości i napięcia skóry zabiegami laserowymi.
Typu Boxcar
Blizny tego typu posiadają sporą średnicę (1-5 mm) i ostre krawędzie. Ich głębokość może sięgać 0,1-0,5 mm. Podczas leczenia tego typu blizn naprzemiennie łagodzi się ich brzegi i stymuluje produkcję kolagenu w ich wnętrzu. Podczas planowania terapii warto rozważyć zabiegi takie jak:
- mezoterapia igłowa z użyciem osocza bogatopłytkowego
- peelingi chemiczne
- frakcjonowanie mikroigłowe Dermapenem
- dermabrazję chirurgiczną połączoną z peelingiem chemicznym
- zabiegi frakcjonowania laserowego połączonego z przeszczep tłuszczu
Blizny przyrosłe (podczepione)
Cechują się znacznym zwłóknieniem i zrostami w tkance podskórnej, co podczas ruchu może stanowić spory dyskomfort, a w niektórych przypadkach nawet ból i ograniczenie zakresu ruchów. Blizny przyrosłe są charakterystyczne przy rozległych ranach, zwłaszcza oparzeniowych i powypadkowych, umiejscowionych w obrębie kończyn, mogą np. skutecznie utrudniać wyprostowanie ręki czy nogi. Przyrastanie blizn do tkanek położonych głębiej występuje w bliznach pooperacyjnych (np. po cięciu cesarskim) oraz blizn potrądzikowych typu rolling. W takich przypadkach podczas leczenia niezbędne jest wstępne podcięcie blizny i jej uwolnienie od struktur wewnętrznych. W niektórych przypadkach zaleca się również przeszczep tłuszczu bezpośrednio pod bliznę, a także mezoterapię osoczem bogatopłytkowym.
Keloidy/bliznowce
Powstają tuż po wygojeniu blizny i cechują się nierównomiernymi wybrzuszeniami znacznie przekraczającymi obszar zranienia. Często są efektem tzw choroby keloidowej. Blizny tego typu często przez długi czas są czerwone i mogą być bolesne. Są wynikiem nadmiernej skłonności do produkcji kolagenu przez organizm. U pacjentów cierpiących na chorobę keloidową praktycznie każde zranienie może zakończyć się powstaniem bliznowca. W takich przypadkach bezwględnie zakazane jest niefachowe wykonywanie zabiegu laserem CO2 czy frakcjonowanie mikroigłowe, które może tylko pogorszyć wygląd blizny. Zazwyczaj leczenie polega na bezpośrednim podaniu sterydu, który ma za zadanie dokonać zapadnięcia keloidu. Czasmi keloidy usuwa się lub ściera chirurgicznie w połączeniu ze sterydoterapią
Blizny po samookaleczeniach
Tego typu zmiany są zazwyczaj bardzo wąskie, ale za to długie i gęste. Często przypominają o tragicznych wspomnieniach z dzieciństwa i młodości i stanowią duży dyskomfort w życiu dorosłym. Niestety ze względu na to, że często umiejscowione są na wewnętrznej części przedramienia, gdzie skóra uboga jest w tkankę podskórną ich leczenie jest trudne i może początkowo dać efekt odwrotny do oczekiwanego.
Bez względu na to z jakimi bliznami masz do czynienia w celu ich poprawnego leczenia niezbędna jest dokładana analiza przez lekarza – specjalistę. Nigdy nie próbuj samoistnie ich usuwać, gdyż może się to skończyć sporymi powikłaniami i pogorszeniem wyglądu.
Pozostałe: